Hiện tượng tôm nổi đầu, kéo đàn, tấp mé bờ vào buổi sáng khiến người nuôi lo lắng. Xác định đúng nguyên nhân, phương thức chẩn đoán và cách xử lý tôm nổi đầu đúng kỹ thuật sẽ giúp người nuôi dễ dàng khắc phục hiện tượng này. Ở bài viết này, Sundo Việt Nam xin chia sẻ cho bà con cách xử lý khi gặp hiện tượng tôm nổi đầu.
Dấu hiệu nhận biết hiện tượng tôm nổi đầu
Các dấu hiệu bệnh nổi đầu trên tôm cũng khá rõ ràng. Chúng ta có thể quan sát bằng mắt thường qua các biểu hiện như:
– Tôm nổi đầu, kéo đàn, bơi lờ đờ trên mặt nước
– Tôm bỏ ăn, chậm lớn
– Tôm chết rải rác, thậm chí chết hàng loạt vào buổi sáng
– Màu sắc mang tôm thay đổi từ màu trắng ngà sang màu hồng
Nguyên nhân tôm nổi đầu trong ao nuôi
1. Thiếu Oxy hòa tan
Tôm nổi đầu vào sáng sớm khi mà hàm lượng oxy hòa tan ở mức quá thấp < 2ppm. Nguyên nhân khiến hàm lượng oxy hòa tan thấp là do ban đêm các loại tảo thực hiện quá trình hô hấp làm giảm lượng oxy trong ao. Đến ban ngày tảo thực hiện quang hợp để cung cấp oxy cho nước nhưng không đủ dẫn đến thiếu oxy hòa tan. Ngoài ra, sự phát triển mạnh của sinh vật hiếu khí cũng làm giảm hàm lượng oxy hòa tan trong nước.
Ao nuôi thiếu oxy hòa tan sẽ khiến tôm nổi đầu để lấy oxy hô hấp, tôm ăn ít hơn mọi ngày. Dẫn đến tình trạng dư thừa thức ăn, tích tụ khí độc, giảm sức đề kháng trên tôm.
2. Khí độc trong ao
Sự xuất hiện của NH3, H2S, NO2, CH,… cũng là một trong những nguyên nhân gây ra hiện tượng nổi đầu trên tôm. Khí độc trong ao tăng là do đáy ao tích tụ quá nhiều mùn bã hữu cơ, thức ăn dư thừa. Những ao này thường có màu nước đậm, độ trong thấp, tôm không thể cư chú ở khu vực tầng giữa mà phải bơi lên mặt để tìm oxy để hô hấp.
3. Tôm bị nhiễm bệnh
Các bệnh thường gặp trên tôm như EMS, bệnh đỏ thân, bệnh đốm trắng cũng là một trong những nguyên nhân khiến tôm nổi đầu, kéo đàn, bỏ ăn, thậm chí chết hàng loạt nếu không điều trị kịp thời.
Ngoài ra, hiện tượng tôm nổi đầu còn có thể do biến động các các yếu tố môi trường như nhiệt độ, nắng mưa thất thường, tảo tàn, rong đuôi chuồn, sự thay đổi đột ngột của pH, độ trong,…
Cách chẩn đoán nguyên nhân tôm nổi đầu chính xác nhất
Người nuôi cần phải thực hiện chẩn đoán, xác đính chính xác nguyên nhân để có cách cấp cứu tôm nổi đầu một cách hiệu quả nhất.
Các bước chẩn đoán nguyên nhân tôm nổi đầu được diễn ra như sau:
– Bước 1: Tiến hành đo hàm lượng oxy hòa tan trong ao
– Bước 2: Kiểm tra đáy ao, kiểm tra hàm lượng khí độc trong ao nuôi.
– Bước 3: Quan sát và kiểm tra hàm lượng tảo trong ao nuôi.
– Bước 4: Đo độ pH trong ao xem đã ở mức ổn định hay chưa.
– Bước 5: Xét nghiệm bệnh tôm bằng kỹ thuật PCR để kiểm tra xem tôm có bị nhiễm các bệnh EMS, bệnh đốm trắng, đỏ thân hay không.
Cách xử lý tôm nổi đầu đúng kỹ thuật
– Hiện tượng tôm nổi đầu do hàm lượng oxy hòa tan thấp thì tăng cường chạy quạt nước, sục khí cho ao nuôi. Đồng thời tiến hành xi phong đáy ao, sử dụng chế phẩm sinh học BZT Blue Premium xử lý mùn bã hữu cơ dư thừa dưới đáy.
– Đối với những ao có khí độc thì tiến hành thay nước mạnh để làm loãng nồng độ khí độc. Đồng thời sử dụng các dòng vi sinh bacillus, nitrosomonas,… để cấp cứu tôm nổi đầu. Sau đó, đánh men vi sinh xử lý đáy ao để phân hủy mùn bã hữu cơ, thức ăn dư thừa tích tụ dưới đáy ao nhằm ngăn chặn khí độc xuất hiện trở lại.
– Ao nuôi có tảo phát triển quá mức, nhiều rong thì cần phải diệt tảo sau đó sử dụng men vi sinh xử lý đáy ao để giải quyết tình trạng xác tảo chết.
– Trong trường hợp tôm bị nhiễm bệnh hoại tử gan tụy, bệnh đỏ thân hay bệnh đốm trắng trên tôm thì cần phải thực hiện ngay các biện pháp điều trị
Cách phòng ngừa hiện tượng tôm nổi đầu
– Quản lý lại lượng thức ăn, cho tôm ăn bằng sàng để điều chỉnh sao cho phù hợp.
– Định kỳ thay nước cho ao, kiểm soát mật độ tảo sao cho phù hợp.
– Xi phong đáy ao thường xuyên để loại bỏ các chất dư thừa trong ao.
– Thả giống với mật độ vừa phải, không quá dày.
– Định kỳ sử dụng chế phẩm sinh học để cải thiện môi trường nước, xử lý đáy ao nuôi.
– Tăng cường Vitamin C, vi sinh, men tiêu hóa vào khẩu phần thức ăn giúp tôm tăng sức đề kháng, chống lại được những thay đổi của môi trường ao nuôi.
– Thiết kế hệ thống quạt nước, sục khí phù hợp với diện tích ao nuôi, đảm bảo cung cấp hàm lượng oxy hòa tan cho tôm sinh trưởng và phát triển tốt. Đảm bảo mức oxy > 4 pmm.
Hiện tượng tôm nổi đầu không khiến tôm chết ngay nhưng nó là tiền đề cho mầm bệnh phát triển. Nắm được các nguyên nhân và cách xử lý tôm nổi đầu trên đây sẽ giúp vụ nuôi thành công với những thắng lợi lớn. Chúc bà con một vụ mùa bội thu!